Soạn văn bài: Làm thơ bảy chữ
I. Kiến thức cơ bản
1. Số tiếng, số câu trong thơ bảy chữ:
– Thơ bảy chữ, cũng có nghĩa là thơ mà mỗi dòng thơ có bảy tiếng, gồm một số loại khác nhau:
-
Thơ bảy chữ cổ thể (còn gọi là cổ phong) – thất cổ, có hình thức tương đối tự do, có thể có câu không phải bảy tiếng.
-
Thơ thất ngôn Đường luật: tám câu bảy chữ – thất ngôn bát cú, và tứ tuyệt: bốn câu bảy chữ – thất ngôn tứ tuyệt, có niêm luật rất chặt chẽ.
-
Thơ bảy chữ hiện đại thường tự do, linh hoạt hơn thơ thất ngôn và tứ tuyệt Đường luật.
2. Nhịp thơ
Thường có ba cách ngắt: 4/3 ; 2/2/3; 2/5. Nhưng chủ yếu là cách ngắt nhịp 4/3.
VD: Thân em vừa trắng / lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm / với nước non
3. Vần thơ
– Gieo vần chính, trùng nhau hoàn toàn
VD: Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
– Có thể vần thông, không trùng nhau hoàn toàn.
VD: Đi, bạn ơi, đi! Sống đủ đầy, Sống tràn sinh lực, bốc men say.
– Vần có thể bằng, có thể trắc.
4. Bố cục trong thơ bảy chữ
-
Phần đề: gồm phá đề (câu 1) tức là mở bài và thừa đề (câu 2) dùng để nối câu phá mà vào bài.
-
Phần thực (câu 3 và 4): giải thích ý bài.
-
Phần luận (câu 5 và 6): bàn bạc rộng nghĩa đầu bài.
-
Phần kết (câu 7 và 8): tóm ý toàn bài.
